Ne Olursan Değil, Hızlı Okursan Gel!

Yıllardır yapılan üniversiteye giriş sınavları zaman içinde değişikliğe uğrayarak günümüze kadar var olmaya devam etmiştir. ÖSS, YGS, TYT gibi isimlerde zamanla değişiklik görülse de değişmeyen bir gerçek var ki o da her sınavda Türkçe testinde paragraf sorularına yer veriliyor olmasıdır. 2018 yılında yenilenen ismiyle TYT olan üniversiteye giriş sınavı Türkçe testi, gerek dil bilgisi soru sayısı gerekse de soruların içeriği bakımından gözle görülür bir değişime uğradı. Bu değişimin en belirgin özelliği ise Türkçe sorularında yeni soru tarzları ve sorularının niteliği oldu. ÖSYM sorularında, geçmişte olay üzerine kurguladığı veya sade dille açıklama içeren paragrafların yerini daha soyut ve katmanlı yapılarda sorulara bıraktı. Bu da soruları anlamlandırma ve birbirine yaklaşan şıklar arasında ikilem sorununu beraberinde getirdi. Yine geçen zaman içinde hem soru sayılarında hem de soruların metinlerindeki kelime sayısında artış yaşandı. 2018 yılında, 21 sorunun yer aldığı paragraf konusunda son yıllarda 26 soru karşımıza çıkmaya başladı.

Paragraf sorularının son yıllarda dikkat çeken bir diğer özelliği ise YGS döneminde tek okunuşta anlanabilen ve zihni yormayan soruların yerini daha sanatsal-soyut metinlerin sorularda kullanılmaya başlamasıdır. Bu da daha önce benzer okumalar yapmayan öğrenciler için zorlayıcı olabilmektedir.

TYT sınavı genel anlamıyla bir hız testi olması sebebiyle az zamanda –herhangi bir testten- çok sayıda soruya doğru cevap vermeyi gerektirmektedir. Bu durum, hızlı okuma ve tek seferde doğru cevap verebilmeyi gerektirmektedir. TYT sınavlarında, her yıl paragraf metinlerinde geçen kelime sayısının arttığı göze çarpmaktadır. 2018 yılında 1865 kelimeden oluşan metinler zaman içinde 3413 kelime sayısına ulaşmış, hızlı okuma ve anlamlandırmanın önemini bir kere daha göstermiştir. Bu şartlar geçmiş yıllarda çeşitli metin türlerinde okuma alışkanlığı olan öğrenciler için bir avantaj oluşturmaktadır.

ÖSYM tarihinin Türkçe açısında belki de en çok tepki çeken sınavı olan 2012 sınavında 25 paragraf sorusu yer almış ve toplam 2963 kelime yer verilerek her soru için ortalama 119 kelime kullanılmıştı. O dönem gerek öğretmen camiasında gerek öğrenciler arasında gerekse de medyada paragraf sorularından diğer testlere zaman kalmadığı yönünde ciddi eleştiriler yer almış idi. Günümüzde baktığımızda ise o sınavın, son yıl sınavına göre daha kısa metinlerden oluştuğu sonucuna ulaşılabilir. Bu noktada ÖSYM’nin yükselttiği çıtayı aşağı çekmeyeceği düşünülebilir. Öğrencilerin bu şartlar altında uzun yıllar düzenli okuma çalışmaları yaparak okuma ve anlama kapasitelerini geliştirmeleri bu ve benzer sınavlar için çok önemli bir ölçüt olacağı yordanabilir.

TYT Sınavlarında Paragraf Sorularındaki Kelime Sayısı (Soru metni ve şıklar dâhildir.)