Okul Dergisi Nasıl Hazırlanır?

3’üncüsünü hazırladığımız okul dergisinin matbaada mürekkepleri kurumadan geçirdiğimiz süreçleri anlatmak ve bu işe ilk kez soyunanlar için bir yol haritası olması amacıyla bu yazıyı kaleme almaktayım.

Okullar öğrenciler için çoğu zaman zorunlu olarak gidilen ve hayatın sıkıcı anlarını geçirdiği mekânlar gibi algılanmaya başlandığı günümüzde, okulları çekici hale getirmek adına bir dizi etkinlik yapılabileceği kanaatindeyim. Bu etkinliklerden biri de okul dergisi hazırlamak. Öğrencilerin hazırlayacağı okul dergileri onlar için eşsiz bir deneyim olmaktadır. Bu noktada editör veya sorumlu öğretmen veya öğretmenler gözetiminde yürütülecek çalışmalar uzun soluklu bir süreç olduğunu baştan belirmekte fayda var. Yine baştan belirmek gerekirse bu işe başlamayı düşünen öğretmenlerin mesai saatleri dışında hatta hafta sonlarından birkaç günü feda etmek zorunda olduklarını ve bu işin meşakkatli bir süreç olduğunu belirtmek isterim. Zira bu iş devlet okulları için bir zorunluluk değil gönüllülük işidir ve bu işe bu bilinçle başlanması gerektiğini belirtmek isterim. Şayet bu durumu göze alıyorsanız yazıyı okumaya devam edebilirsiniz.

Dergi çalışması yapacaksanız ilk yapacağınız iş bunu okul idaresiyle paylaşmak olmalı. Çünkü bu iş belli bir maliyet gerektiren bir iştir. 2018 yılı için 64 sayfalık kuşe kâğıda baskılı 500 adet derginin maliyeti -bölgelere göre farklılık göstermekle birlikte- tahminen 4.500-5.000 TL arasıdır. Bu miktarı karşılamak için idarenin tutumu asıl belirleyici bir etkendir. Okul idaresinin dergi için ayrıca bir ödeneği olmadığı için diğer ödeneklerden artırarak bu işin içine girebilir veya kaymakamlık, belediye gibi kurumlardan yardım alınarak dergi maliyeti karşılanabilir. Tüm bu yolları deneyip hala para noktasındaki sıkıntıları aşamadıysanız üzülmeyin eğer dergi çıkarmayı istiyorsanız bir yolunuz daha var o da reklam almak. Dergi ön kapak sayfasının içine, arka kapağın içine ve dışına, dergi ortasına reklam alıp derginin maliyetini çıkarma şansınız çok yüksek ki istenildiği durumda biraz esnafla ikili ilişkiler geliştirilerek aşılabilecek bir durum.

Dergi parası ayarlandığı takdirde ilk yapılacak iş dergi çalışma grubu oluşturmak olmalıdır. Okuldaki sınıflardan en az bir temsilci belirlemek kaydıyla öğrenci çalışma grubu oluşturmakta fayda vardır. Bu sayede hemen her sınıfta yazı, şiir yazanlarla iletişime geçme imkânınız olur. Bu çalışma grubuna seçilecek öğrencilerde ise çalışkanlıktan ziyade girişkenlik ve kıvrak zekâya sahip olma gibi nitelikler aramanın daha faydalı olacağı kanısındayım.
Haftanın belli günü veya günlerinde bu öğrencilerde toplantılar yapıp dergi çalışmaları koordineli şekilde yürütülmesi gerekir.
İlk toplantıda öğrenciler güdülenip derginin içeriği belirlenmeye başlanmalıdır. bu toplantıda daha önce yapılan dergi çalışmaları incelenmelidir. Bakınız: EBA DERGİ

İçerik için okul dergisinin olmazsa olmaz içerikleri şu şekildedir:
1- İl veya ilçe milli eğitim müdürü röportajı
2- Vali veya kaymakam röportajı
3- (Şayet maddi destek sağlıyorsa) belediye başkanı röportajı
4- Editör yazısı
5- Okul müdürü yazısı
6- Rehber öğretmen yazısı
7- Sınıf fotoğrafları
8- Başarılarımız
9- Etkinlikler
10- Gezilerimiz
11- Kadromuz

Yukarıda sıraladığımız sayfalar her dergi için standart olup yaklaşık 20 sayfa tutmaktadır. Derginin geri kalan kısmı ise öğrencilerden toplanacak materyaller ile sağlanabilir. Bunlar:
1- Düzyazılar
2- Şiirler
3- Okulun enleri
4- Ülkede yılın enleri
5- Birer cümleyle öğretmenleri anlatınız
6- Öğretmenlerin anıları
7- Öğretmenlerin en çok kullanıldığı sözler
8- İlginç sorulara ilginç cevaplar
9- Karakalem çalışmaları vb.

İçerik belirlendikten sonra yapılması gereken sınıflarda belirlediğiniz içeriğe uygun daha önce eser veren öğrencilerin tespiti. Bu noktada her sınıftan bir öğrenci, çalışma grubunda olacağı için size büyük kolaylık sağlayacaktır.

Bazen öğrenciler –özellikle ilk sayıda- içerik verme noktasında çekingen davranabilirler bunu aşmak için birkaç yolunuz var. Bunlardan birinci her öğrenciyle birer irtibata geçip ikna etmek, performans ödevi noktasında değerlendirmek veya dergiye içerik getirenler arasında yapılacak kura ile çeşitli ödüller vermek –ortaokul için elle tutulur hediye, lise için hediye çeki-

İçerik gelmeye başladığında içeriği dergi için uygun olan metinlerin tespiti ve içeriğin –genellikle el yazısı ile gelir- bilgisayar ortamına aktarılması gerekmektedir. Bu noktada Google Doc uygulamasında yeni belge açıp üst menüden araçlar sekmesine tıklayarak “Sesle yazma” butonuna tıklayarak klavyeden yazmak yerine yazıyı okuyarak bilgisayar aktarabilirsiniz. Bu sizin işini büyük ölçüde kolaylaştıracaktır.

Dergi içeri tamamlandıktan sonra bir dergi dosyası oluşturup kaç sayfalık bir dergi oluşturacaksanız bu dosyanın içene o kadar klasör oluşturmanız gerekmektedir.

Her bir sayfa için bir klasör oluşturup içine sayfada kullanılacak fotoğrafları ve yazıyı atmanız gerekmektedir.

Bu noktada dikkat etmeniz gereken en önemli unsur dergiye fotoğraf seçerken fotoğrafın çözünürlüğünün yüksek olmasına dikkat etmeniz gerekmektedir. Aksi takdirde derginin baskı kalitesi çok kötü olur ki zaten iyi bir dizayncı da bu fotoları kabul etmez. Bu sıkıntıları aşmak için birkaç yöntem var bunlaran biri google görseller üzerinde arama yaparken yüksek çözünürlükle fotoğrafları aramak. örneğin Google Görseller sitesine girdiğiniz “araçlar” sekmesine tıklayıp “boyut” butonundan “minumum” yolunu izleyerek “en az 12 MP” seçeneğine tıklayınız veya https://pxhere.com/ sitesinden direk arama yapıp yüksek çözünürlükte fotoğraflar edinin.

Tüm içeriği hazırladıktan sonra dergi özelliklerini belirlemeye geldi.

Normal bir dergi kuşe kağıda baskılı ve kapak kısmı selefonlu olur. Kağıt kalınlığını belirleyen ise “gram”dır.

İyi bir derginin kapağı: En az 300 gr. selefonlu(parlak gösteren kaplama)  kapak

İç sayfalar: En az 115 gr. mümkünse 135 gr. kuşe kağıt

80 sayfaya kadar zımbalı +80 sayfa ise dikişli olması isabetli olur. (Dikişli olursa maliyet artar)

Derginin dizgisi tasarımcının hayal gücüne ve el hızına göre aşağı yukarı 1 hafta sürmektedir. Derginin baskısı ise en az 2 gün sürmektedir. Yani toplamda 15 günde dergi dizgi ve baskı sürecine girer ve elinizde olur.

Ve asıl mutluluk dergiyi elinize aldığınızda ortaya çıkmaktadır.

Okul Dergisi hazırlamasında resmi işlemlere dair bilgi almak için aşağıdaki yazıyı inceleyebilirsiniz.

Hazırlamış olduğum okul dergilerini buradan inceleyebilirsiniz.

Okul Dergilerinin Mevzuattaki Yeri ve Önemli Hususlar

Aklınıza takılan noktaları aşağıya yorumlar kısmına yazabilirsiniz.