Z Kuşağı Nedir? Özellikleri Nelerdir?

2000 yılından itibaren dünyaya gelmiş bireylerin oluşturduğu nesile Z kuşağı deniyor. Teknolojik aletlerin her eve girmesiyle birlikte bu dönemde doğan bireyler bu isimle anılmaktadır. Oldukça iyimser olmalarıyla beraber, kişisel hırslarının da son derece yüksek olması, kuşağın en bilinen özelliklerinden. 21. yüzyılın ilk nesli olma unvanına sahip Z kuşağının, teknolojinin de sayesinde ortalama yaşam süresi bakımından diğer kuşaklardan farklı olması bekleniyor…

KUŞAKLARA VERİLEN İSİMLER VE Z KUŞAĞI’NIN FARKI

2020 yılı itibarıyla dünyanın en büyük tüketici grubu olması beklenen “dijital çocuklar”, farklı aile yapıları ve çok daha çeşitli etnik gruplar ile beraber büyüyor. Hâlihazırda resmi olarak üniversiteye girmiş olan Z kuşağı bireylerinin yükseköğretimden beklentileri, kendilerinden önceki Y kuşağı gibi sadece teknolojik olgularla sınırlı değil. Z kuşağı, sosyal ortamlarda, uygulamalı ve doğrudan öğrenmeye meyilli bir nesil olarak tanımlanıyor. İstedikleri zaman ulaşabilecekleri öğrenim araçlarına olan tutkuları, neslin bilgiye ulaşmada güçlük çekmek istemediği anlamına geliyor.

Z KUŞAĞI DİJİTAL DÜNYAYI NASIL KULLANIYOR?

Teknosa tarafından 7-16 yaş aralığındaki çocukların dijital mecralarda kamuoyuna açık olarak paylaştığı 1 milyon 600 bin veriyi inceleyerek yaptığı bir araştırma, bize Z kuşağının dijital dünyayı kullanma şekli hakkında önemli bilgiler veriyor. Yapılan araştırmaya göre, dijital dünyanın içine doğup büyüyen Z kuşağı, yüzde 97 oranı ile en çok YouTube’da varlık gösteriyor. Kendi yaşıtlarının günlük hayatını yakından takip eden bu nesil, günün trendlerine uygun olarak eğlenceli videolar üreten kanallara abone oluyor, sevdikleri oyunların videolarını izliyor.

Dijital dünyada çocukların konuştuğu konuların başında yüzde 38 oranı ile oyun başlığı gelirken, bu oran çocuğun oyun karakterleri ve oynadığı oyunlardan ne kadar etkilendiğinin de göstergesi oluyor. Z kuşağının diğer ilgi alanları ise yüzde 34 ile trendleri ve gündemi takip ettikleri Vlog’lar, yüzde 19 ile yaşıtlarının gündelik aktiviteleri, yüzde 6 ile oyuncaklar ve yüzde 3 ile çocuk kanalları olarak sıralanıyor.

Z KUŞAĞININ ÖZELLİKLERİ NELER?

• Bu kuşak çalışma hayatına henüz girmeye başladığı için, iş yaşamlarıyla ilgili çabuk sıkılıp kolay vazgeçme olasılığı dışında çok da tahminde bulunulamıyor. Öte yandan, çeşitli sosyolojik gruplarla ilişki kurma ve hak arama konularında diğer kuşaklardan daha başarılı olmaları, iş hayatlarında ulaşabilecekleri başarıların habercisi sayılıyor. Buna ek olarak, sınırsız yeni bilgiye erişimin, Z kuşağı ile daha özgüvenli ve kariyer odaklı bir nesil yarattığı düşünülüyor.
• Bu kuşağının temsilcilerinin hızlı ve analitik düşünme yöntemleri üst düzeydedir fakat bu özellikler bireysellikten öteye geçmeyeceği dünüşülmekte, ekip çalışmalarına yatkın olmadıkları gözlenmektedir.
• Kendilerine olan güvenleri yüksektir, ailelerinin onlara farklı baktığı gerçeği üzerinde titremeleri özgüvenlerini oldukça yükseltir.
• Bağımsızdırlar, özgürdürler, onlar için mümkün olmayan hiçbir şey yoktur. TV reklamlarında sık sık karşımıza çıkan ımpossible ıs nothing (hiçbir şey imkânsız değildir) tarzı sloganlar da direkt Z kuşağına hitap eder.
• Z kuşağı; toplumsallaşmadan ziyade bireyselleşmeyi önemser. Kurallar, zaman harcanan rüyalar onlara göre değildir. Çoğunun hayalinde anne ve babalarının, akrabalarının işlerini yapmak değil kendi serüvenlerini çizmek vardır. Geçim sağlanan işler onlar için günlük sıkılma serüveninden başka bir şey değildir. Çaba harcanan, özveri gerektiren işler onlara göre değildir.

Z KUŞAĞI NASIL YÖNETİLİR?

Z kuşağına mensup bireylerle çalışmaya başlayacaklar için verilen bazı yönetim tüyoları da şöyle:

• Onlara özerklik tanıyıp, girişimci ruhlarını besleyin; sadece görev vermekten kaçının.
• Helikopter ebeveynlerle büyümüş bir nesil olmaları göz önünde bulundurularak, ödüllerle motive olabileceklerini unutmayın.
• Yüz yüze iletişim kurmanın önemine inandıklarını, sadece mesajlaşmaktan hoşlanmayıp gerçekten duyulduklarını hissetmek istediklerini göz önünde bulundurun.
• Hem iş yerinde hem de okulda yönetici-asistan ilişkisine önem verdiklerini, yardım etmeye oldukça meyilli bir nesil olduklarını bilin.
• Z kuşağının ardından, 2013-2030 yılları arasında doğanlardan oluşacak jenerasyon ise, diğer nesillere göre çok daha genç yaşlarda teknolojiyle tanışmış/tanışacak olan “alfa nesli” olacak.

Z KUŞAĞININ RUHSAL DURUMU

Z kuşağı özelliklerinden en belirgini bu bireylerin internetle, teknolojiyle büyümeleridir. Milyonlarca yazılım hilesi, tabletler, bilgisayarlar ve en önemlisi neslin önüne geçen akıllı telefonlar… Bütün bu teknolojik figürler Z kuşağını sosyal ve bilimsel açıdan öne taşır. Bireyler farklı eğitim sistemleri içerisinde harmanlanır, donanım sahibi olurlar fakat son tahlilde bireylerin kazandıkları donanımlar onları mutlu etmek yerine gerginleştirir, tatmin etmez ve sonunda ortaya çıkan mutsuzluk kendisini gösterir.

Sosyal platformlarda kendilerine birer profil oluşturan, rol bulan bireyler; her konuda kendilerini bir fikir yaratır ama sosyal mecralardan uzaklaştıkları zaman fikir yoğunlukları neredeyse sıfıra indirgenmiş olur.

Tüm bu olumlamanın getirdiği olumsuzluk özellikler X nesli ve Y nesliyle de çatışmalara neden olur. 1965-1979 yılları arasında doğan kişilerin temsil ettiği X nesli ile 1980-1999 yılları arasında doğanların temsil ettiği Y nesli; Z kuşağının bu tip olgusallıktan uzak davranışları yüzünden sık sık çatışır. Bu çatışmalara örnek vermek gerekirse; aralarında 10 yaş olan iki kardeşi ya da ebeveynleriyle problem yaşayan Z kuşağı bireyleri karşımıza çıkar.