Tez Yazım Esnasında Alıntı Yaparken Dikkat Edilecek Hususlar

Alıntı yapma, bir yazar veya çalışmanın bir parçasını, orijinal metinlerin dil ve yapısını değiştirmeden, aynen kopyalayarak başka bir yerde kullanma işlemidir. Alıntı yapma, bir yazarın fikirlerini ve çalışmalarını destekleme, doğrulama veya eleştirme amacıyla yapılabilir. Alıntı yapma, ayrıca bir çalışmanın içeriğini zenginleştirme ve okuyucunun anlayışını derinleştirme amacıyla da yapılabilir.

Alıntı yaparken, alıntı yaptığınız metnin kaynağını mutlaka belirtmeniz gerekir. Bu kaynak gösterme, okuyucuların orijinal metni bulabilecekleri ve alıntı yaptığınız fikirlerin kaynağını öğrenebilecekleri için önemlidir. Alıntı yaparken, ayrıca alıntı yaptığınız metnin dil ve yapısını aynen korumanız gerekir. Bu sayede, alıntı yaptığınız metnin anlamını doğru bir şekilde vermiş olursunuz.

Alıntı intihal değildir!

İntihal, bir yazar veya çalışmanın bir parçasını, orijinal metinlerin dil ve yapısını değiştirmeden, aynen kopyalayarak başka bir yerde kullanma işlemine verilen isimdir. İntihal, bir yazarın fikirlerini ve çalışmalarını destekleme, doğrulama veya eleştirme amacıyla yapılmaz. Bunun yerine, intihal, bir yazarın çalışmalarını çalma veya ödül veya başka bir kazanç elde etmek amacıyla yapılır.

İntihal, yazar haklarını ihlal eden ve yasal olarak cezalandırılabilen bir suçtur. İntihal yaptığınızda, orijinal yazarın haklarını ihlal etmiş olursunuz ve bu yüzden yasal işlemlerle karşılaşabilirsiniz. Bu nedenle, intihal yapmamaya dikkat etmeniz önemlidir.

İntihal ve alıntı yapma arasındaki fark, yapılan işlemin amacı ve kaynak gösterme durumudur.

İntihal, bir yazar veya çalışmanın bir parçasını, orijinal metinlerin dil ve yapısını değiştirmeden, aynen kopyalayarak başka bir yerde kullanma işlemine verilen isimdir. İntihal, bir yazarın fikirlerini ve çalışmalarını destekleme, doğrulama veya eleştirme amacıyla yapılmaz. Bunun yerine, intihal, bir yazarın çalışmalarını çalma veya ödül veya başka bir kazanç elde etmek amacıyla yapılır. İntihal, yazar haklarını ihlal eden ve yasal olarak cezalandırılabilen bir suçtur.

Alıntı yapma ise, bir yazar veya çalışmanın bir parçasını, orijinal metinlerin dil ve yapısını değiştirmeden, aynen kopyalayarak başka bir yerde kullanma işlemidir. Alıntı yapma, bir yazarın fikirlerini ve çalışmalarını destekleme, doğrulama veya eleştirme amacıyla yapılabilir. Alıntı yapma, ayrıca bir çalışmanın içeriğini zenginleştirme ve okuyucunun anlayışını derinleştirme amacıyla da yapılabilir. Alıntı yaparken alıntı yaptığınız metnin kaynağını mutlaka belirtmeniz gerekir. Bu kaynak gösterme, okuyucuların orijinal metni bulabilecekleri ve alıntı yaptığınız fikirlerin kaynağını öğrenebilecekleri için önemlidir.

İntihal ve alıntı yapma arasındaki temel fark, yapılan işlemin amacıdır. Alıntı yapma, bir yazarın fikirlerini destekleme veya eleştirme amacıyla yapılırken, intihal ise bir yazarın çalışmalarını çalma ve ödül veya başka bir kazanç elde etme amacıyla yapılır.

Alıntı yazı için zorunluluk mudur?

Alıntı yapma, bir yazarın fikirlerini ve çalışmalarını destekleme, doğrulama veya eleştirme amacıyla yapılabileceği gibi, bir çalışmanın içeriğini zenginleştirme ve okuyucunun anlayışını derinleştirme amacıyla da yapılabilir. Bu nedenle, alıntı yapma zorunluğu, çalışmanın amacına göre değişebilir.

Ancak, bazı durumlarda, alıntı yapma zorunlu hale gelebilir. Örneğin, bir çalışmada araştırmacıların yaptığı önemli bulguları paylaşmak için alıntı yapmak gerekebilir. Ayrıca, bir çalışmada yer alan fikirleri doğrulamak için de alıntı yapılabilir.

Genel olarak, alıntı yapma zorunluğu, çalışmanın amacına ve içeriğine göre değişebilir. Ancak, her zaman kaynak gösterme yapılması önemlidir ve bu nedenle alıntı yapma, çalışmalarınızda dikkat etmeniz gereken önemli bir konudur.

Alıntı yapmak bir zorunluluk ise bu zorunluluğu yerine getirirken öğrencilerin uymaları gereken husurlara Doç. Dr. Mustafa Altun şu şekilde dikkat çekmektedir.

Tezlerde En Sık Yapılan Hatalar:

1. Tek bir kaynaktan aşırı ve uzun alıntılar yapma. Belki 10 satırlık uzun bir paragrafın sonuna kaynağı belirterek alıntı yaptıklarını görüyoruz. Çok çalışılmış bir konu değilse bazen öğrenci de atıf yapmada zorlanıyor. Çok az kaynak olduğu için sınırlı kaynaklardan çok fazla atıf yapmaya çalışıyor.
2. Alıntılar arasında bağlantı kuramama. Bazen o kadar çok alıntı yapıyor ki öğrencinin kendi cümlesini göremiyorsunuz. Tezin yönteme kadar olan bölümlerini neredeyse kendine ait bir cümle kurmadan bütünüyle atıflarla bitirebiliyorlar.
3. Paragraflar arasında bağlantı kopukluğu
4. Konuyla doğrudan ilgili olmayan ansiklopedik nitelikte bilgi verme. Bu konuda farklı görüşler var. Bazı jüri üyeleri en genelden özele bütün bir alan tarihçesini tezde görmek isteyebiliyor.
5. Eksik alan-yazın taraması. Bazen en temel, göz önünde olan çalışmaları alan-yazın bölümünde göremiyorsunuz.
6. Kaynak bölümü ile metin içi atıflar arasında tutarsızlık, kopukluk. Genelde öğrenciler çok fazla kaynaktan atıf yapıyor ama ara ara çalıştıkları için atıf yaptıkları kaynağı Kaynaklar bölümüne eklemiyorlar. Bazen de atıfı çıkarıyor ama Kaynaklar bölümünde künyesi kalıyor.
7. Kaynaklar bölümünde en sık yapılan hata APA ya da başka bir ölçüte göre künye bilgilerinin girilmemesi oluyor. Bu öğrencinin özensizliği, danışmanın vurdumduymazlığı olarak algılanıyor. Böyle savunma jürisi önüne gelen tezlere rastlanıyor.
8. Hemen ortada olan ilk kaynaktan alıntı yapmak varken aktaran diyerek kolaycılığa kaçanlar oluyor. Bazen yabancı dili yeterli gelmediği için ilk kaynağı kullanamıyor. Aktaran da yanlış tercüme ettiyse, bu yanlış kopyalanarak devam ediyor. Bazı alanlarda özellikle öğrencinin İngilizcesi yetersiz ise danışmana yük düşüyor. Bazı öğrenciler Google Çeviri uygulamasını kullanıyor. Bu normal bir durum ancak çevirideki hataları görebilmek için özgün metindeki cümleyi anlamak gerekiyor.